Herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşunun güvencesi altında olmayan ve yeterli ödeme gücü bulunmayan engelli bireyler GSS uygulamasından faydalanmaktadır. Bu kapsamda tedavi, muayene, ilaç, tetkik, diş tedavisi ve ortez:protez ihtiyaçları temin edilmektedir.

Ortopedik ve Diğer Yardımcı Araç ve Gereçler SGK tarafından karşılanmaktadır. SGK'ya başvuruda bulunabilir.

Tekerlekli sandalyenin giderleri SGK tarafından karşılanmaktadır.

Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Uygulama Talimatı gereğince ödeme yapılır. Cihazların ödenmeyen kısımları olmama halinde Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarından sağlanması Valilik ve Kaymakamlıklardan talep edilebilir.

Hastalığı nedeniyle “mesane veya rektum” kontrolü olmadığının (çocuklar için en az iki yaşını tamamlamış olmak kaydı ile) ve hasta altı bezi kullanması gerektiğinin belirtildiği uzman hekim raporuna dayanılarak reçete düzenlenmesi halinde ihtiyaca binaen kullanılması öngörülen hasta alt bezine ait fatura bedelleri birer aylık devreler halinde Sosyal Güvenlik Kurumunca ödenir.

5378 Sayılı Engelliler Kanunu'nun 22'inci maddesi buna ilişkin düzenlemeyi içerir. Madde 22.: 29.7.1970 tarihli ve 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanununun 8 inci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan ""gazilerin,"" ibaresinden sonra gelmek üzere ""engellilerin,"" ibaresi eklenmiştir. Buna göre; 200 metrekareden küçük tek konutu olan engelliler emlak vergisinden muaftır.

3065 Sayılı Katma Değer Vergisi Kanununda, engel dereceleri % 90 ve daha fazla olan malûl ve engellilerin kendi adlarına kayıt ve tescil edilmiş olan taşıtlar yanında engel dereceleri % 90 dan az olan malûl ve engellilerin adlarına kayıt ve tescilli olan ve engellilik haline uygun özel tertibatlı veya özel tertibatlı hale getirilmiş taşıtlar için, istisnai bir düzenleme bulunmamaktadır. Malül veya engelliler tarafından iktisap edilen veya ithal edilen taşıtlar genel KDV oranına tabidir.

26 Eylül 2006 tarih ve 26301 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Sürücü Adayları ve Sürücülerde Aranacak Sağlık Şartları İle Muayenelerine Dair Yönetmelik”de belirtilen usul ve esaslar dahilinde tek gözlüler ehliyet alabilmektedir.

 Türk Milli Eğitiminin genel amaçları ve temel ilkeleri doğrultusunda, ülkemizdeki tüm özel eğitime ihtiyacı olan bireyler genel ve mesleki özel eğitim hizmetlerinden yararlanmaktadır. Özel eğitim hizmetlerinin planlanması, sürdürülmesi, erişimin artırılmasına yönelik çalışmalar Milli Eğitim Bakanlığınca yürütülmektedir.

Engelliler Milli Eğitim Bakanlığına bağlı resmi eğitim kurumlarında/okullarında veya özel özel eğitim kurumlarında/okullarında eğitim-öğretimden yararlanmaktadır. Buna göre özel eğitime ihtiyacı olan bireylere verilen özel eğitim hizmetleri;

• Engel türlerine yönelik olarak açılan ayrı özel eğitim okullarında, (görme, işitme, zihin engellilere, otizmli bireyler ve süreğen hastalığı olanlar için hastane ilköğretim okulları)
• Genel eğitim içerisindeki okulların özel eğitim sınıflarında,
• Okul öncesi, ilköğretim, orta öğretim ve yaygın eğitim kurumlarında kurumlarında kaynaştırma eğitimi uygulanan sınıflarında,
• Gerçek veya tüzel kişilerce açılmış olan özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde verilmektedir.

Hastaneden alınan “eksiksiz” doldurulmuş “engelliler için sağlık kurulu raporu” ile ikamet edilen ilçede bulunan Rehberlik Araştırma Merkezlerine müracaatta bulunulmalıdır.

Özel eğitime ihtiyacı olduğu “Özel Eğitim Değerlendirme Kurulu” tarafından tespit edilen tüm engelli bireylerin yararlandığı özel eğitim hizmetlerine ilişkin ödemenin Bütçe Uygulama Talimatı ile belirlenen kısmı Milli Eğitim Bakanlığı tarafından karşılanmaktadır. Bu miktar Milli Eğitim Bakanlığı tarafından özel eğitim hizmeti veren kuruma ödenmektedir.

Aile Eğitim Hizmetleri Rehberlik ve Araştırma Merkezleri Özel Eğitim okul ve Kurumları, kaynaştırma uygulamaları yapılan okullar tarafından hazırlanır ve yürütülür.

Üniversite sınavına giren engelli öğrenciler için gerekli fiziksel düzenlemeler yapılmaktadır. Ortopedik ve görme engelliler için uygun düzenlenmiş sınav mekanları hazırlanmakta, görme engelliler ve az görenler için 30 dakikalık ek sınav süresi verilmekte, sınav sorularını okuyacak ve söylenecek yanıtları yazacak uygun eğitimde ve düzgün diksiyonlu “yardımcı refakatçi” eşliğinde sınava girme olanağı tanınmaktadır.

Başarılı ve ihtiyaç sahibi engelli öğrencilere Yükseköğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumu tarafından öncelikli olarak öğrenim kredisi, katkı kredisi ve yurt tahsisi yapılmaktadır.

20.06.2006 tarih ve 26200 sayılı resmi gazetede yayımlanan “ Yükseköğretim Kurumları Engelliler Danışma ve Koordinasyon Yönetmeliği” gereğince üniversitelerde, öğrencilerin öğrenim hayatlarını kolaylaştırmak için gerekli tedbirleri almak ve bu yönde düzenlemeler yapmak üzere “Engelliler Danışma ve Koordinasyon Birimi” oluşturulması sağlanmıştır.

Özel Eğitime İhtiyacı Olan Öğrencilerin Okullara ve Kurumlara Erişiminin Ücretsiz Sağlanması Projesi” özel eğitime gereksinim duyan çocukların okullara erişiminin ücretsiz sağlanması ile eğitimde fırsat eşitliğinin sağlanması ve engelli öğrencilerin okumaya teşvik edilmesi amacıyla Başbakanlık Özürlüler İdaresi Başkanlığı ve Milli Eğitim Bakanlığı Özel Eğitim, Rehberlik ve Danışma Hizmetleri Genel Müdürlüğü işbirliğinde hazırlanmıştır. Proje kapsamında Milli Eğitim Bakanlığı bünyesindeki;

Görme Engelliler Okullarında, İşitme Engelliler Okullarında, Ortopedik Engelliler Okullarında, Otistik Çocuklar Eğitim: İş Eğitim Merkezlerinde, Zihinsel Engelliler Okullarında Uyum Güçlüğü Olanlar Okulunda, Özel Eğitim Okulları Bünyesinde Anasınıfında, Özel Eğitim Sınıflarında eğitim alan öğrenciler ücretsiz taşınmaktadır.

Kentsel yaşamın engellilerin erişilebilirliğine uygun olarak düzenlemesi yasal olarak zorunludur. Bu kapsamda şu yasal düzenlemeler yapılmıştır:

3194 Sayılı İmar Kanununda ve yönetmeliklerinde kentlerde her alanda erişilebilirliğin sağlanması için imar planları, kentsel, sosyal, teknik altyapı alanlarında ve yapılarda Türk Standartları Enstitüsü'nün ilgili standartlarına uyulması zorunluluğu bulunmaktadır.

Ayrıca; 7/7/2005 tarihinde yürürlüğe giren 5378 sayılı Engelliler Hakkında Kanunda; aşağıdaki maddeler kentsel yaşamın engellilerin erişilebilirliğine uygun düzenlemesi amaçlıdır. Söz konusu Kanunun ilgili maddeleri şunlardır:

Madde 3-(Değişik:6/2/2014-6518/63 md.) Bu Kanunun uygulanmasında;

1. f) Erişilebilirlik: Binaların, açık alanların, ulaşım ve bilgilendirme hizmetleri ile bilgi ve iletişim teknolojisinin, engelliler tarafından güvenli ve bağımsız olarak ulaşılabilir ve kullanılabilir olmasını, 
   
   g) Erişilebilirlik standartları: Türk Standardları Enstitüsünün erişilebilirlikle ilgili yayımladığı standartları, 
   
   … ifade eder.

Madde 7-(Değişik:6/2/2014-6518/69md.)

Yapılı çevrede engellilerin erişebilirliğinin sağlanması için planlama, tasarım, inşaat, imalat, ruhsatlandırma ve denetleme süreçlerinde erişilebilirlik standartlarına uygunluk sağlanır.

Özel ve kamu toplu taşıma sistemleri ile sürücü koltuğu hariç dokuz veya daha fazla koltuğu bulunan özel ve kamu toplu taşıma araçlarının engellilerin erişebilirliğine uygun olması zorunludur.

Bilgilendirme hizmetleri ile bilgi ve iletişim teknolojisinin engelliler için erişilebilir olması sağlanır.

Geçici Madde 2- Kamu kurum ve kuruluşlarına ait mevcut resmî yapılar, mevcut tüm yol, kaldırım, yaya geçidi, açık ve yeşil alanlar, spor alanları ve benzeri sosyal ve kültürel alt yapı alanları ile gerçek ve tüzel kişiler tarafından yapılmış ve umuma açık hizmet veren her türlü yapılar bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren sekiz yıl içinde engellilerin erişebilirliğine uygun duruma getirilir.

Geçici Madde 3- Büyükşehir belediyeleri ve belediyeler, şehir içinde kendilerince sunulan ya da denetimlerinde olan sürücü koltuğu hariç dokuz veya daha fazla koltuğu bulunan araçlarla sağlanan toplu taşıma hizmetlerinin engellilerin erişilebilirliğine uygun olması için gereken tedbirleri alır. Mevcut özel ve kamu toplu taşıma araçları, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren sekiz yıl içinde, sürücü koltuğu hariç dokuz ila on altı oturma yeri olan araçlarla verilen toplu taşıma hizmetleri, turizm taşımacılığı yapılan araçlarla sağlanan taşıma hizmetleri ve özel ve kamu şehirler arası toplu taşıma hizmetleri ile yolcu gemileri 7/7/2018 tarihine kadar engelliler için erişilebilir duruma getirilir. 

7/7/2018 tarihine kadar, karayolu ile turizm taşımacılığı yapan veya şehirler arası toplu taşıma hizmeti veren gerçek ve tüzel kişiler, engelli bireyin erişilebilir toplu taşıma hizmeti sağlanmasına ilişkin talebini azami yetmiş iki saat içinde karşılamakla ve servis taşımacılığı yapan gerçek ve tüzel kişiler, engelli personel veya öğrenciye talep hâlinde erişilebilir taşıma hizmetini sağlamakla yükümlüdür.

Erişilebilirliğin sağlanmasına yönelik izleme, denetleme ve idari para cezası uygulanması mekanizması bulunmakta olup;

5378 sayılı Engelliler Hakkında Kanunun geçici 3 üncü maddesinde şu hükümler bulunmaktadır;

“(Ek fıkra: 4/7/2012-6353/34 md.) Bu Kanunun geçici 2 nci maddesi ile bu maddede  belirtilen erişilebilirlik standartlarının ve yükümlülüklerinin uygulanmasının izlenmesi ve denetimi her ilde Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler, Bilim, Sanayi ve Teknoloji, İçişleri, Çevre ve Şehircilik, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlıkları ile engelliler ile ilgili konfederasyonların temsilcilerinden oluşan komisyon tarafından yapılır. İhtiyaç halinde birden fazla komisyon kurulabilir. Denetim sonucunda ilgili belediye ve kamu kurum ve kuruluşları ile umuma açık hizmet veren her türlü yapıların ve açık alanların malikleri ile toplu taşıma araçlarının sahiplerine eksikleri tamamlaması için birinci fıkrada belirtilen sürenin bitiminden itibaren iki yılı geçmemek üzere ek süre verilebilir. 

(Ek fıkra: 4/7/2012-6353/34 md.) Sürenin bitiminden itibaren öngörülen yükümlülüklerini yerine getirmediği denetim komisyonlarınca tespit edilen umuma açık hizmet veren her türlü yapılar ve açık alanlar ile toplu taşıma araçlarının sahibi olan gerçek ve özel hukuk tüzel kişileri ve ikinci, üçüncü fıkralar ile beşinci fıkra kapsamında yürürlüğe konulan yönetmelikle öngörülen yükümlülüklerini yerine getirmediği denetim komisyonlarınca tespit edilen gerçek ve özel hukuk tüzel kişilerine Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından her bir tespit için bin Türk Lirasından beş bin Türk Lirasına kadar idari para cezası uygulanır. Bu şekilde bir yıl içinde uygulanacak idari para cezasının tutarı ellibin lirayı geçemez. İkinci ve üçüncü fıkrada öngörülen yükümlülüklerini veya geçici 2 ve 3 üncü maddelerde belirtilen sürelerin bitiminden itibaren öngörülen yükümlülüklerini yerine getirmediği denetim komisyonlarınca tespit edilen büyükşehir belediyeleri, belediyeler ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarına Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından her bir tespit için beşbin Türk Lirasından yirmibeşbin Türk Lirasına kadar idari para cezası uygulanır. Bu şekilde bir yıl içinde uygulanacak idari para cezasının tutarı beşyüz bin lirayı geçemez. Bu maddeye göre verilen idari para cezaları tebliğinden itibaren bir ay içerisinde ödenir. Genel bütçeye gelir kaydedilen idari para cezası tutarları dikkate alınarak erişilebilirlik konusundaki projelerde kullanılmak üzere Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı bütçesinde ödenek öngörülür.”

20/07/2013 tarihinde yayımlanarak yürürlüğe giren Erişilebilirlik İzleme ve Denetleme Yönetmeliği gereği her ilde valilikler bünyesinde Erişilebilirlik İzleme ve Denetleme komisyonları kurulmuştur. Bu komisyonlara başvuruda bulunulabilir.

Komisyonlar, Erişilebilirlik İzleme ve Denetleme Planına göre oluşturulması gereken izleme ve denetleme programları kapsamında yer alan bina, açık alan ve toplu taşıma araçları ile kendisine ulaşan başvurular kapsamında yerinde denetleme yapmaktadır.

Kat Mülkiyeti Kanununa tabi olan apartman, site vb. konutlarda yaşayan kişiler getirilen yasal düzenleme ile engeline uygun düzenleme yaptırma olanağına sahip olmuşlardır. 5378 sayılı Yasanın 19. maddesinde; 23.6.1965 tarihli ve 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanununun 42 nci maddesinin birinci fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

Engellilerin yaşamı için zorunluluk göstermesi hâlinde, proje tadili kat maliklerinin en geç üç ay içerisinde yapacağı toplantıda görüşülerek sayı ve arsa payı çoğunluğu ile karara bağlanır. Toplantının bu süre içerisinde yapılamaması veya tadilat talebinin çoğunlukla kabul edilmemesi durumunda; ilgili kat malikinin talebi üzerine bina güvenliğinin tehlikeye sokulmadığını bildirir komisyon raporuna istinaden ilgili mercilerden alınacak tasdikli proje değişikliği veya krokiye göre inşaat, onarım ve tesis yapılır. İlgili merciler, tasdikli proje değişikliği veya kroki taleplerini en geç altı ay içinde sonuçlandırır. Komisyonun teşkili, çalışma usûlü ile engellinin kullanımından sonraki süreç ile ilgili usûl ve esaslar Bayındırlık ve İskan Bakanlığı ile Özürlüler İdaresi Başkanlığı tarafından müştereken hazırlanacak yönetmelikle belirlenir.” hükmü eklenmiştir. Ayrıca Yasa hükmünde sözü edilen komisyonun kuruluş ve çalışma usülleri ile ilgili “Yapılarda Engellilerin Kullanımına Yönelik Proje Tadili Komisyonları Teşkili, Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik” 22 Nisan 2006 tarih ve 26147 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Bu yönetmelik ile tadilat talebinde bulunan kat malikinin diğer kat malikleriyle yapacağı toplantıda talebinin reddedilmesi durumunda kurulacak olan komisyonla ilgilidir. 

Kat maliki, tadilat yapılacak olan binanın ruhsat işlemlerinin yapıldığı kuruluşa başvuru yaparak bir komisyon oluşturulmasını talep edebilir. Bu komisyonun söz konusu talebin gerekliliği ve bina güvenliği açısından bir değerlendirme yapmasının koşulları Yönetmelik kapsamında ele alınmaktadır.

Örneğin; konutunda asansör olmayan bir kişi, asansör yaptırmak istediğinde kat malikleri ile bir toplantının yapılması, toplantıda konunun görüşülerek sayı ve arsa payı çoğunluğu ile karara bağlanması gerekmektedir. Toplantının yapılamaması veya tadilat talebinin çoğunlukla kabul edilmemesi durumunda; ilgili kat malikinin talebi üzerine bina güvenliğinin tehlikeye sokulmadığını bildirir komisyon raporuna istinaden ilgili mercilerden (belediyeler vb.) alınacak tasdikli proje değişikliği veya krokiye göre inşaat, onarım ve tesis yapılır. İlgili merciler, tasdikli proje değişikliği veya kroki taleplerini en geç altı ay içinde sonuçlandırır. 

Otopark Yönetmeliğinde; otoparkların yapımında TSE standartlarına uyulması, umumi bina, bölge otoparkları ve genel otoparklarda, giriş-çıkış ve asansörlerine en yakın yerlerinde birden az olmamak şartıyla, her 20 park yerinden birinin engelli işareti konularak engelliler için ayrılması zorunludur.

2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 61 inci maddesine göre “Engellilerin araçları için ayrılmış park yerlerine” engelli olamayanlar tarafından park edilmesi yasaklanmıştır ve engelli olmayanlar tarafından yapılan ihlâlin para cezası iki kat olarak uygulanmaktadır. 

Muhtaç durumda olup, herhangi bir sosyal güvenliği olmayan kişiler; İl veya ilçedeki Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarına başvuruda bulunarak, ayni ve nakdi yardımlardan yararlanabilirler.

Ayrıca, Sosyal Yardımlar Genel Müdürlüğünce muhtaç durumdaki ailelerin çocuklarının bakımına destek için ayni ve nakdi yardımlar yapılmaktadır. Muhtaç olup, engelli çocuğunun bakımında güçlükler yaşayan aileler bu yardımdan yararlanmak için İllerinde bulunan İl Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Müdürlüğüne müracaat edebilirler.

5378 Sayılı Engelliler Kanunu'nun 37'inci maddesi buna ilişkin düzenlemeyi içerir

Madde 37.: 13.4.1994 tarihli ve 3984 sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayınları Hakkında Kanunun 4 üncü maddesinin ikinci fıkrasının (u) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. (u) Kadınlara, güçsüzlere, engellilere ve çocuklara karşı şiddetin ve ayrımcılığın teşvik edilmemesi hükmü yer almaktadır.

Engellilere yönelik olarak Belediyeler bünyesinde gerçekleştirilen çeşitli hizmetler; yardıma muhtaç olan engellilerin barınması için bakım ve rehabilitasyon merkezleri açmak; danışma ve rehberlik merkezleri açmak; ücretsiz muayene ve ilaç yardımı yapmak; ayni ve nakdi yardımlarda bulunmak; belediye otobüslerinden ücretsiz veya indirimli yararlanmalarını sağlamak; özel kurslar düzenlemek; yarışmalar, şenlikler, geziler ve spor müsabakaları düzenlemektir.

5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 14. maddesinde hizmetlerin yerine getirilmesinde öncelik sırasının belediyenin mali durumu ve hizmetin ivediliği dikkate alınarak belirleneceği, belediye hizmetlerinin sunumunda engelli, yaşlı, düşkün ve dar gelirlilerin durumuna uygun yöntemler uygulanacağı hükme bağlanmıştır. Büyükşehir belediyelerine ise verilen görevler 5216 sayılı kanunun 7.maddesinde düzenlemiştir. Büyükşehir belediyelerinin sosyal nitelikli görevleri de maddenin (n) bendinde “Gerektiğinde sağlık, eğitim ve kültür hizmetleri için bina ve tesisler yapmak, kamu kurum ve kuruluşlarına ait bu hizmetlerle ilgili bina ve tesislerin her türlü bakımını, onarımını yapmak ve gerekli malzeme desteğini sağlamak”, (v) bendinde “Sağlık merkezleri, hastaneler, gezici sağlık üniteleri ile yetişkinler, yaşlılar, engelliler, kadınlar, gençler ve çocuklara yönelik her türlü sosyal ve kültürel hizmetleri yürütmek, geliştirmek ve bu amaçla sosyal tesisler kurmak, meslek ve beceri kazandırma kursları açmak, işletmek veya işlettirmek, bu hizmetleri yürütürken üniversiteler, yüksek okullar, meslek liseleri, kamu kuruluşları ve sivil toplum örgütleri ile işbirliği yapmak” şeklinde yer almaktadır. Büyükşehir belediyeleri için 5216 sayılı kanununa 01.07.2005 tarih ve 5378 sayılı kanunla eklenen “Ek madde 1” ile engellilerle ilgili bilgilendirme, bilinçlendirme, yönlendirme, danışmanlık, sosyal ve mesleki rehabilitasyon hizmetleri vermek üzere engelli hizmet birimleri oluşturulması, bu birimlerin faaliyetlerini engellilere hizmet amacıyla kurulmuş vakıf, dernek ve bunların üst kuruluşlarıyla işbirliği halinde sürdürmeleri öngörülmüştür. Bu çerçevede “Büyükşehir Belediyeleri Engelli Hizmet Birimleri Yönetmeliği” 16.08.2006 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. 5378 Sayılı Engelliler Hakkında Kanun gereği, Büyükşehir belediyeleri ve belediyeler, şehir içinde kendilerince sunulan ya da denetimlerinde olan sürücü koltuğu hariç dokuz veya daha fazla koltuğu bulunan araçlarla sağlanan toplu taşıma hizmetlerinin engellilerin erişilebilirliğine uygun olması için gereken tedbirleri alır.

Ücretsiz seyahat hakkından yararlanmaya ilişkin usul ve esaslar Bakanlığımızca çıkarılan Ücretsiz veya İndirimli Seyahat Kartları Yönetmeliği ile belirlenmiş olup, ilgili Yönetmelik 4/3/2014 tarihli ve 28931 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.12 Temmuz 2013 tarihinde 6495 sayılı Kanunla 4736 sayılı Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Ürettikleri Mal ve Hizmet Tarifeleri ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunda yapılan değişiklikle şehit yakınları, gazilere, gazi yakınlarına, başarılı sporculara, engel oranı %40 ve üzerinde olan engelli bireylere ve ağır engelli olan bireylerin birlikte yolculuk ettikleri en fazla bir refakatçisine demiryolları ve denizyollarının şehir içi ve şehirlerarası hatlarından, belediyelere, belediyeler tarafından kurulan şirketlere, birlik, müessese ve işletmelere veya belediyeler tarafından yetki verilen özel şahıs ya da şirketlere ait şehir içi toplu taşıma hizmetlerinden ücretsiz olarak yararlanma hakkı; 65 yaşın üstündeki vatandaşlara demiryolları ve denizyollarının şehir içi hatları ile yukarıda sayılan şehir içi toplu taşıma hizmetlerinden ücretsiz olarak, demiryolları ve denizyollarının şehirlerarası hatlarından ise % 50 indirimli olarak yararlanma hakkı getirilmiştir.

4736 sayılı Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Ürettikleri Mal ve Hizmet Tarifeleri ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun birinci maddesine 27/3/2015 tarihli ve 6637 sayılı Kanunla eklenen dokuzuncu fıkrasında; ücretsiz seyahat yükümlülüğü bulunan ve belediyeler tarafından yetki verilen özel şahıs ya da şirketlere ait şehiriçi toplu taşıma hizmeti veren her bir ulaşım aracı ile özel deniz ulaşımı aracı için bunların işletmecilerine, Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı bütçesine bu amaçla konulan ödenekten ilgili belediyeler aracılığıyla her ay gelir desteği ödemesi yapılacağı belirtilmiştir.

Bu çerçevede, söz konusu gelir desteğinin ödenmesine ilişkin usul ve esasları düzenleyen Ücretsiz Seyahat Kapsamında Yapılacak Gelir Desteği Ödemesine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik, 6/1/2016 tarihli ve 29585 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmış ve yürürlüğe girmiştir.

Gelir desteği miktarı, 8 Haziran 2018 tarihinde her bir ödeme kaleminde %33 oranında arttırılmıştır. Böylece;

Şehir içi toplu taşıma hizmeti veren her bir özel denizyolu ulaşımı aracı için aylık 1000 TL;

Diğer ulaşım araçlarından;Ankara ve İstanbul büyükşehir belediyelerinde şehir içi toplu taşıma hizmeti veren her bir ulaşım aracı için aylık

1330 TL,büyükşehir belediyesi olan diğer illerde şehir içi toplu taşıma hizmeti veren her bir ulaşım aracı için aylık 1000 TL,

Büyükşehir belediyesi olmayan illerde şehir içi toplu taşıma hizmeti veren her bir ulaşım aracı için ise aylık 800 TL.

İlgili Yönetmeliğe göre; belediyelerden gönderilen bilgiler doğrultusunda

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Yerel Yönetimler Genel Müdürlüğü tarafından düzenlenen icmal tabloları uyarınca hesaplanan ödeme miktarlarının

İl Müdürlüklerimiz aracılığı ile belediyelerin açacakları hesaplara aktarılmaktadır.​ 

30.03.2013 tarih ve 28603 sayılı resmi gazetede yayımlanan "Özürlülük Ölçütü, Sınıflandırması ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik" kapsamında yetkili hastanelerden birince düzenlenmiş en az % 40 ve üzeri engel oranı belirtir  "Engelliler İçin Sağlık Kurulu Raporu" çıkarılması gerekmektedir.

19.07.2008 tarih ve 26941 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Engelliler Veri Tabanı Oluşturulmasına ve Engellilere Kimlik Kartı Verilmesine Dair Yönetmelik” gereği, Engelliler İçin Kimlik Kartı alabilmeniz için nüfus cüzdanı, 2 adet fotoğraf ve sağlık kurulu raporu aslı veya onaylı örneği ile ikamet ettiğiniz ilin Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğüne müracaat edilir.

Engelli Kimlik Kartı ile çeşitli kurum ve kuruluşların sağladığı hizmetlerden ilgili kurumun mevzuatları doğrultusunda indirimli veya ücretsiz yararlanır.

Örneğin; şehir içi ulaşımda ücretsiz seyahat, müze ve ören yerlerine ücretsiz giriş imkanı vb.

Engelli hizmet erbabı ile bakmakla yükümlü olduğu engelli kişi bulunan hizmet erbabı,

Engelli serbest meslek erbabı ile bakmakla yükümlü olduğu engelli kişi bulunan serbest meslek erbabı,

Basit usulde vergilendirilenlerden, tüccar ve ücretli durumuna girmeksizin, imalat, tamirat ve küçük sanat işleri ile uğraşan, (ilk madde ve yardımcı malzeme müşteriye ait olarak faaliyet gösteren terzi, tamirci, marangoz gibi) engelliler yararlanmaktadırlar.

Gelir vergisi indiriminden yararlanmak isteyen engelli hizmet erbabı, nüfus kağıdının örneği ve çalıştığı işyerinden alacağı hizmet erbabı olduğunu gösterir belge ile birlikte illerde Defterdarlık Gelir Müdürlüğüne, bağımsız Vergi Dairesi bulunan ilçelerde Vergi Dairesi Müdürlüğüne, diğer ilçelerde Mal Müdürlüğüne bir dilekçe ile başvuracaktır.

5378 Sayılı engelliler Kanunu'nun 22'inci maddesi buna ilişkin düzenlemeyi içerir. Buna göre; 200 metrekareden küçük tek konutu olan engelliler emlak vergisinden muaftır.

• 18 yaşını doldurmuş olması
• Hiçbir geliri olmadığını belgelemesi,
• Kanunla kurulan sosyal güvenlik kurumlarından aldıkları aylıktan ibaret olmasıdır.

Gaziler, engelliler, şehitlerin eşleri varsa çocukları muafiyetten faydalanır.

Ülkemiz sınırları içinde brüt 200 m'yi geçmeyen tek meskeni olması (intifa hakkına sahip olunması hali dahil) halinde, bu meskenlerine ait vergi oranlarını sıfıra kadar indirmeye yetkilidir. Bu hüküm, yukarıda belirtilenlerin tek meskene hisse ile sahip olmaları halinde hisselerine ait kısım hakkında da uygulanır. Muayyen zamanda dinlenme amacıyla kullanılan meskenler hakkında bu hüküm uygulanmaz. Geliri olmadığını belgelemenin usul ve esaslarını belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkilidir.

Engellilerin eğitimi, çalışması veya fiziksel, ruhsal ve sosyal gelişimlerine yönelik olarak özel suretle imal edilmiş olup, malûl ve engellilerin kendi kullanımları için getirdikleri veya onlara yardım sağlanması amacına yönelik olarak kamu yararına faaliyette bulunan dernekler ile Sağlık Bakanlığınca yetki verilmiş kurum ve kuruluşlarca ithal edilen ve Kararnamede sayılan eşyalar gümrük vergilerinden muaftır.

Özel olarak malûl ve engellilerin kullanımına mahsus olan ve eşya ile birlikte getirilen parça, yedek parça ve standart aksesuarlara veya bu eşyanın bakım, kontrol, ayarlama ya da tamiri için gerekli olan aletler de muafiyet kapsamındadır. Söz konusu parça, yedek parça ve aksesuarlar ile sair aletlerin eşyanın ithalinden sonra getirilmesi halinde muafiyetin uygulanması için bunların muafen ithal edilen eşya ile ilgili olduklarının tevsik edilmesi gerekir.

Bu eşyaların muafen ithaline ilişkin talepler, doğrudan eşyanın getirildiği Gümrük İdaresine yapılır.

Müze ve ören yerlerine, engelliler ile bir refakatçisi, gaziler, şehit ve gazilerin eş ve çocukları, 65 yaş ve üstü Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları kimliklerini ibraz etmek suretiyle ücretsiz biletle girmektedirler.

Engelliler, harp malulü ve gaziler ile bunların eşleri, çocukları ve anne babalarından, kimliklerini ibraz etmek suretiyle milli parklar, tabiatı koruma alanları ve tabiat parklarına girişte ücret alınmamaktadır.

GSM operatörleri, engelli kişilere özel tarifeler uygulanmaktadır.

• Döner sermayeli kuruluşlar, kanunlarla kurulan fonlar ve kefalet sandıklarına,
• İl özel idareleri ve belediyeler, il özel idareleri ve belediyelerin kurdukları birlikler ile bunlara bağlı müessese, işletme ve döner sermayeli kuruluşlara,
• Devlet Memurları Kanununa göre Devlet memuru istihdam eden diğer kamu kuruluşlarına atama yapılmaktadır.

Atama kadroları Çalışma Genel Müdürlüğü tarafından belirlenmektedir.

Bu sınava girebilmek için % 40 üzeri engel oranı bulunması gerekmektedir.

EKPSS’ye; ortaöğretim kurumlarından, yükseköğretim ön lisans veya lisans programlarından mezun olan veya EKPSS’nin geçerlik süresi içinde mezun olabilecek durumda olan engelli adaylar başvurabileceklerdir.

Kuraya, ilkokul/ortaokul/ilköğretim/özel eğitim iş uygulama merkezi veya okulu mezunu veya bu okullardan yerleştirme işlemlerine son başvuru tarihi itibarıyla mezun olabilecek durumda olan engelli adaylar başvurabileceklerdir.

EKPSS’de istekleri halinde engellilere engel grubuna uygun refakatçi temin edilir.

EKPSS/kuranın başvurularının başladığı ilk gün itibarıyla, 65 yaşını dolduran engelli adayların başvurusu sistem tarafından kabul edilmeyecektir. Tercih kılavuzlarında ilan edilen kadrolara atanmak için başvuracak adayların 18 yaşını tamamlamış olmaları gerekmektedir (Bir meslek veya sanat okulunu bitirenler en az 15 yaşını doldurmuş olmak ve Türk Medeni Kanununun 12’nci maddesine göre kazai rüşt kararı almak şartıyla Devlet memurluklarına atanabilirler.).

Kurumlar özel hükümler haricinde, yerleştirme yapılmasını talep edecekleri kadrolar için üst yaş sınırı tespit edemez.

Yerleştirme işlemlerine  son başvuru tarihi itibarıyla mezun olabilecek durumda olan engelli adaylar başvurabilir. Tercih işleminde mezun durumda bulunmayan adayların, yerleştirilmeleri yapılmış olsa bile atamaları yapılmaz.

EKPSS ve kuranın tarihi, başvuru tarihi, başvurunun ne şekilde ve nereye yapılacağı Resmi Gazete’de, Türkiye genelinde yayımlanan yüksek tirajlı bir gazetede ve ÖSYM ve Genel Müdürlüğümüz resmi internet sitesinde duyurulur.

Sınavda 4 engel grubu vardır.

• 1) Genel engelliler
• 2) Görme engelliler
• 3) İşitme engelliler
• 4) Zihinsel engelliler

EKPSS sonuçları dört yıl süreyle geçerlidir.

Devlet Memurları Kanununa göre; kurum ve kuruluşlar çalıştırdıkları personele ait kadrolarda %3 oranında engelli personel çalıştırmak zorundadır.

Süre yoktur.

Engelli Kamu Personel Seçme Sınavı ve Engellilerin Devlet Memurluğuna Alınmaları Hakkında Yönetmelikte  “Halen memur olarak çalışmakta olanlar, başka hizmet sınıfı kapsamındaki kadrolar ile bulundukları kadrolardan farklı olmak kaydıyla mezunu oldukları eğitim programları itibarıyla ihraz etmiş oldukları unvanlara ilişkin kadrolar hariç olmak üzere bu Yönetmelik kapsamında yerleştirme işlemlerine başvuramaz, yerleştirilseler dahi atamaları yapılamaz. ”hükmü yer almaktadır.

Yerleştirilen adaylar, kamu kurum ve kuruluşlarınca başka bir sınav veya mülakat yapılmaksızın, ilan edilmiş kadrolara doğrudan atanır.

Engelli Kamu Personeli Seçme Sınavı ve Engellilerin Devlet Memurluğuna Alınmaları Hakkında Yönetmeliğin 16.Maddesi uyarınca; kamu kurum ve kuruluşları çalışma yerlerini ve eklentilerini, engellilerin erişebilirliğine uygun duruma getirmek, engellilerin çalışmalarını kolaylaştıracak gerekli tedbirleri almak ve engellilerin görev yaptıkları kadronun gereği olan işleri yapabilmeleri için engel durumlarına göre gerek duyulan yardımcı ve destekleyici araç ve gereçleri temin etmek zorundadır. Engelliler, engelliliklerini artırıcı ve ek engel getirici işlerde çalıştırılamaz.

Yurtiçinde İşe Yerleştirme Hizmetleri Hakkında Yönetmeliğin 18.Maddesi uyarınca; ,işverenler, işyerlerini özürlülerin çalışmalarını kolaylaştıracak ve işin özürlü çalışana uygunluğunu sağlayacak şekilde hazırlamak, sağlıkları için gerekli tedbirleri almak, mesleklerinde veya mesleklerine yakın işlerde çalıştırmak, işleriyle ilgili bilgi ve yeteneklerini geliştirmek, çalışmaları için gerekli araç ve gereçleri sağlamak zorundadırlar. Uygun koşulların varlığı halinde çalışma sürelerinin başlangıç ve bitiş saatleri iş kanunlarında belirtilen sürelerden az olmamak koşuluyla, engellinin durumuna göre belirlenebilir.

• Belirli bir mesleği olan engellilerin meslekleri ile ilgili işlerde çalıştırılmaları esastır.
• Belirli bir mesleği olmayan veya mesleğine uygun kadro bulunmayan engelliler, engel durumlarına göre yapabilecekleri hizmetlere ait mevcut kadrolarda çalıştırılır. Engelliler, engelliliklerini artırıcı veya ek engel getirici işlerde çalıştırılamaz.

Engelli kadrolarının takip ve denetimi Çalışma Genel Müdürlüğü tarafından yapılmaktadır.

Ortaöğretim, ön lisans ve lisans düzeyinde mezun veya sınavın geçerlik süresi içerisinde mezun olabilecek durumda olanların Engelli Kamu Personel Seçme Sınavına girmek suretiyle, ilkokul, ortaokul, ilköğretim ve özel eğitim iş uygulama merkezi veya okulu mezunlarının ise kura usulü ile devlet memuru olmak için başvurabilirler. Engelli kişilerin devlet memuru olarak istihdamları Çalışma Genel Müdürlüğü koordinasyonunda ilgili kamu kurum ve kuruluşlarınca, özel sektörde işçi olarak istihdamları ise Türkiye İş Kurumu tarafından yapılmaktadır.

Engelli bireylerin işçi olarak işe yerleşebilmesi için Türkiye İş Kurumu’na, Türkiye İş Kurumu İl Müdürlüklerine veya iskur.gov.tr adresinden başvuruda bulunabilirsiniz.

İşverenler, elli veya daha fazla işçi çalıştırdıkları özel sektör işyerlerinde yüzde üç engelli, kamu işyerlerinde ise yüzde dört engelli ve yüzde iki eski hükümlü işçiyi meslek, beden ve ruhi durumlarına uygun işlerde çalıştırmakla yükümlüdürler. Aynı il sınırları içinde birden fazla işyeri bulunan işverenin bu kapsamda çalıştırmakla yükümlü olduğu işçi sayısı, toplam işçi sayısına göre hesaplanır.

Yükümlü olduğu halde engelli işçi çalıştırmayan işverenler her ay her bir engelli için 3.985 TL (2020 yılı için) idari para cezası ödemektedir.

Devlet Memurları Kanununa göre; kurum ve kuruluşlar çalıştırdıkları personele ait kadrolarda %3 oranında engelli personel çalıştırmak zorundadır. %3'ün hesaplanmasında ilgili kurum veya kuruluşun (taşra teşkilatı dahil) toplam dolu kadro sayısı dikkate alınır.

Memur çalıştırmamanın herhangi bir müeyyidesi bulunmamaktadır.

Kamu ve özel sektör işverenlerinden sorumluluğunu yerine getirmeyenlerden her ay çalıştırmadığı her engelli için belli bir miktar para cezası 3.985 TL (2020 yılı için) kesilmektedir.

Memur çalıştırmamanın herhangi bir müeyyidesi bulunmamaktadır.

Engelli Kamu Personeli Seçme Sınavı ve Engellilerin Devlet Memurluğuna Alınmaları Hakkında Yönetmeliğin 16.Maddesi uyarınca; kamu kurum ve kuruluşları çalışma yerlerini ve eklentilerini, engellilerin erişebilirliğine uygun duruma getirmek, engellilerin çalışmalarını kolaylaştıracak gerekli tedbirleri almak ve engellilerin görev yaptıkları kadronun gereği olan işleri yapabilmeleri için engel durumlarına göre gerek duyulan yardımcı ve destekleyici araç ve gereçleri temin etmek zorundadır. Engelliler, engelliliklerini artırıcı ve ek engel getirici işlerde çalıştırılamaz.

Yurtiçinde İşe Yerleştirme Hizmetleri Hakkında Yönetmeliğin 18.Maddesi uyarınca; ,işverenler, işyerlerini engellilerin çalışmalarını kolaylaştıracak ve işin engelli çalışana uygunluğunu sağlayacak şekilde hazırlamak, sağlıkları için gerekli tedbirleri almak, mesleklerinde veya mesleklerine yakın işlerde çalıştırmak, işleriyle ilgili bilgi ve yeteneklerini geliştirmek, çalışmaları için gerekli araç ve gereçleri sağlamak zorundadırlar. Uygun koşulların varlığı halinde çalışma sürelerinin başlangıç ve bitiş saatleri iş kanunlarında belirtilen sürelerden az olmamak koşuluyla, engellinin durumuna göre belirlenebilir.

Millî Eğitim Bakanlığı bünyesinde İşitme Engelliler Çok Programlı Liseleri, Ortopedik Engelliler Meslek Liseleri, zihinsel engellilere yönelik Meslekî Eğitim Merkezleri, İş Eğitim Merkezleri ve Yetişkin Zihinsel Engelliler İş Eğitim Merkezleri engelilere yönelik meslekî eğitim programları düzenlenmektedir. Bu kuruluşların meslekî eğitim faaliyetlerinden yararlanmak isteyen kişiler Ankara'daki kuruluşlar için Millî Eğitim Bakanlığı Özel Eğitim Rehberlik ve Danışma Hizmetleri Genel Müdürlüğüne, illerdeki kuruluşlar için il Millî Eğitim Müdürlüklerine başvurabilirler.

Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü ve MEB Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü engellilere yönelik meslek edindirme kursları düzenlemektedir.

Atama talebinde bulunacak memurun kendisinin engelli olması koşulu aranmamaktadır. Ancak; Engellilik durumundan kaynaklanan gerekçelere dayalı olarak yer değiştirme talebinde bulunacak memur için en az yüzde kırk oranında engelli olmak koşulu aranırken, engelli olmayan memurların eşi veya bakmakla yükümlü olduğu birinci derece kan hısımlarının ağır engelli olmaları koşulu aranmaktadır.

Sosyal güvenlik reformu olarak bilinen 5510 sayılı Kanunla, sosyal güvenlik sistemimize getirilen yeni bir düzenleme ile başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malul çocuğu bulunanların, 01.10.2008 tarihinden sonra geçen prim ödeme gün sayılarının dörtte biri, prim ödeme gün sayıları toplamına eklenecek. Eklenen bu süreler emeklilik yaş hadlerinden de indirilecek. Yapılan bu düzenleme ile engelli çocuğu olan kadınlara erken emeklilik hakkı tanınmıştır.

Engelli memurlara isteği dışında gece nöbeti ve gece vardiyası görevi verilmeyecektir.

Engellilerin emeklilik işlemleri diğer çalışanlarda olduğu gibi ilgili SGK tarafından yapılmaktadır. Engelliler erken emeklilik ya da malülen emeklilik işlemlerini SGK'a müracaat ederek başlatabilirler.

60 yaş ve üzerinde olmanız gerekiyor.

• 60 yaş ve üzeri yaşlarda olmak,
• Ruh sağlığı yerinde olmak,
• Bulaşıcı hastalığı olmamak,
• Uyuşturucu madde ya da alkol bağımlısı olmamak,
• Sosyal ve/veya ekonomik yoksunluk içinde bulunduğu sosyal inceleme raporu ile saptanmış olmak.
• Kendi gereksinimlerini karşılamasını engelleyici bir rahatsızlığı bulunmamak, yeme, içme, banyo, tuvalet ve bunun gibi günlük yaşam etkinliklerini bağımsız olarak yapabilecek durumda olmak,

Ayrıca ruh sağlığı yerinde olan, bulaşıcı bir hastalığı bulunmayan, yatağa bağımlı, felçli, bedensel, görme, işitme engelli, demans ve Alzheimer hastası, süreli ya da sürekli özel ilgi, destek, korunma ve rehabilitasyona gereksinim duyan yaşlılar Huzurevi Yaşlı Bakım ve Rehabilitasyon Merkezlerine özel bakım yaşlısı olarak kabul edilirler.

Yaşadıkları mahaldeki huzurevi ve/veya merkez müdürlükleri,

Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı İl Müdürlüğüne, il ve ilçelerde bulunan Sosyal Hizmet Merkezlerine başvuru yapılabilmektedir.

Mülki Amirler Muhtarlar, Kolluk Kuvvetleri, Belediye Başkanlıkları, diğer kamu kurum ve kuruluşları ile vatandaşlar tarafından il müdürlüklerine bildirilen acil durumdaki yaşlılar için yaşlının başvurmasına gerek kalmaksızın kabul süreci başlatılabilmektedir.

Basın yayın organlarındaki haberler de bildirim olarak kabul edilmektedir.

Alo 183 hattından da destek istenebilmektedir.

Yaşlılar, sosyal servis sorumlularını haberdar etmek koşuluyla huzurevi dışına alışveriş yapmaya, gezmeye gidebilmektedir. Ayrıca 1 yıl içinde sürekli bir ay olmak üzere toplam üç aydan fazla olmamak kaydıyla izne ayrılabilirler, zorunlu hallerde Kuruluş Müdürünün onayıyla bu süre uzatılabilir.

Misafirler için düzenlenen bölümlerde yaşlılarını ziyaret edebilirler. Yaşlıların izni olmadan yaşadıkları bölümlere ziyaretçi kabul edilmez.

Yapılacak olan inceleme ve araştırma sonucunda geliri ve mal varlığı olmadığı tespit edilen yaşlılar huzurevi bakım ve sağlık hizmetlerinden ücretsiz olarak yararlanabilirler.

Kendisinin ya da yakınlarının isteğiyle bir başka yerde yaşamını sürdürmek isteyen yaşlının dilekçe vermesi ve ücretli yaşlının aylık bakım ücreti borcu bulunmaması durumunda sosyal servis görevlilerinin uygun görüşü, huzurevi müdürünün onayı ile huzurevi ile ilişkisi kesilebilir.

Kuruluşlarda kapasite ve yer durumu uygun olduğu takdirde geçici, süreli ve gündüzlü bakım için yaşlı kabul edilebilir.

Huzurevi Yaşlı Bakım ve Rehabilitasyon Merkezleri Yönetmeliğinin 53. Maddesinde belirtilen şartları taşıyan yaşlılar ilgili yönetmeliğin 54. Maddesi gereği istenilen belgeleri temin etmeleri halinde bu hizmetlerden yararlanabilirler. Huzurevinde kaldıkları süre içinde mevcut kurallara uymak zorundadırlar.

Korumalı işyerleri işgücü piyasasında çalışma imkânı kısıtlı olan zihinsel veya ruhsal engelli bireylere istihdam ortamları oluşturulması amacıyla teknik ve mali yönden desteklenen işyerleridir.

15 yaşını bitirmiş, Türkiye İş Kurumuna kayıtlı olan, En az %40 oranında zihinsel veya ruhsal engelli bireyler çalışabilirler.

İşyerine korumalı işyeri statüsü almak isteyen bir işveren, ilinde bulunan Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğüne başvuruda bulunmalıdır.

• Korumalı işyerine yönelik gelir ve kurumlar vergisi indirimi ve Çevre ve Temizlik Vergisi'nden muafiyeti bulunmaktadır.
• Koruma işyerlerinde çalışacak zihinsel veya ruhsal engellilerin maaşlarının belli oranı Bakanlığımızca karşılanır. ( 2020 ikinci dönemde (01Temmuz 2020-31 Aralık 2020)  her bir engelli için 851,95 TL.)
• Korumalı işyerlerinde çalışan zihinsel veya ruhsal engellilerin işsizlik sigortası işveren payı primleri de Hazineden karşılanır.

Korumalı işyerinde en az sekiz engellinin çalışması gerekmektedir. Bununla beraber korumalı işyerlerinde çalışacak engelli bireylerin sayısının toplam işçi sayısına oranı yüzde yetmiş beşten az olamaz.

Hayır, %90 ve üzeri engel oranı olan kişiler için aracı 3.derece yakınları kullanabileceğinden ehliyet şartı bulunmaksızın ÖTV ödemeden sıfır araç alabilir.

Otomatik vites tek başına tertibat sayılmamaktadır. Sağ ayağındaki veya sağ bacağındaki sakatlık nedeniyle otomatik vitesli araç kullanabilecek olanlar tertibat yaptırdığı takdirde ÖTV indiriminden faydalanabileceklerdir. 2. sol ayağındaki veya sol bacağındaki sakatlık nedeniyle otomatik vitesli araç kullanabilecek kişiler ise, “H Sınıfı Ehliyet Alabilir, Otomatik Vitesli Araç Kullanabilir.” ibaresi olduğu takdirde otomatik vitesli araca tertibat yapılmadan ÖTV indiriminden yararlanabilir. Ayrıca sol el/kolda engelliliği bulunan kişiler ise, manuel vites kolunu engelliliğe uygun olarak direksiyona monte ettirmesi ve benzeri şekilde tadilat yaptırması veya taşıtın fabrika çıkışında vitesin direksiyonun sağ tarafına sabitlenmiş olması gibi hallerde ise yapılan işlemler özel tertibat kabul edilebilir.

Engelliler üzerine tescil edilmiş araçlardan MTV alınmaz. Ancak zorunlu trafik sigortası yaptırılmak zorundadır.

%90 ve üzeri engelliler için noter onaylı iş akdiyle çalışan sürücüsü, kanuni vasisi ve 3 derece kan ve sıhri akrabalarına kadar kullanabilir.

%90 üzeri engelliyseniz sağlık raporunuz yeterli olacaktır. %90 altı engelliyseniz tam teşekkülü hastaneden alınan engelli sağlık raporu(Raporda H sınıfı ehliyet alabilir, Özel tertibatlı araç kullanabilir ibaresi olacaktır.), Motorlu araç tescil belgesi (ruhsat), Araçlar için teknik donanım belgesi, Proje raporu malül ve engelliler adına tescilli taşıtlarda MTV istisnası bildirim formu ilgili acente tarafından vergi dairesine verilecektir.

Aracın engelli kişiye satımında 3; diğer kişilere satımında 5 yıl geçtiyse ÖTV geri iade alınmayacaktır.

GSS iptal edilmez. Sadece gelir testi yapılırken aracınızın rayiç bedeli hane hesabına katılır ve GSS sonucunuza istinaden aylık prim ödeyenler statüsüne girebilirsiniz.

% 90 altında işitme engelliler indirimli araç alamamaktadır. İşitme engeli ile hareket ettirici tertibat arasında bir ilişki bulunmamaktadır. Tertibat yapılamadığı için indirim alamamaktadırlar.

ÖTV'sini ödemek kaydı ile araç 5 yıl dolmadan satılabilir. Ancak ilk iktisaptan 5 yıl geçmeden ÖTV indirimli 2.bir araç alamazlar.

Deprem, heyelan, sel, yangın veya kaza sonucu kullanılamaz hale gelir ve hurdaya çıkarılırsa 5 yıl beklemeden ÖTV indirimli araç alınabilir.

ÖTV ödemek kaydıyla araç satılabilir. Ayrıca özel tertibatlı engelli arabasının tertibatının sökülebilmesi ve normal bir araç haline getirilebilmesi için ÖTV'nin ödenmesi gerekmektedir.

Hangi engellinin indirimli araç alabileceğini verilen sağlık raporu belirleyecektir.

Otomatik vitesli araçların gaz veya fren pedalı ya da vites kolunda sakatlığa uygun olarak yaptırılan tadilatlar, hareket ettirici özel tertibat sayılır ve indirim uygulanır. Aynı zamanda sol ayaktaki sakatlıklarda tertibat aranmaksızın indirim uygulanmaktadır.

Ölen kişiden sadece aracın kalması durumunda aracın miras hisselerinin tek bir mirasçıya devredilse dahi ÖTV geri tahsil edilmektedir. Ancak ölen engelliden mirasçılara intikal etmiş olan mirasın birden fazla mal veya haktan ibaret olması halinde, bir mirasçının diğer miraslardan vazgeçmesi(feragat değil, bağış yapması) diğer mirasçılarında araçtan vazgeçtiğini gösteren belgenin ibrazı şartıyla araç ÖTV geri ödemesiz olarak o kişiye devredilir.

ÖTV'siz olarak aracın kendisine miras kaldığı kişi, aracı satmak istediğinde ÖTV geri ödememesi için ölen engellinin aracı aldığı tarihten 5 yıl beklemesi gerekmektedir. Aksi halde mirasçı kişi satarsa ÖTV geri ödemek zorunda kalacaktır.</p>

Rehabilitasyon, doğuştan veya sonradan herhangi bir nedenle oluşan özrü ortadan kaldırmak veya engelliliğin etkilerini mümkün olan en az düzeye indirmektir. Engelliye yeniden fiziksel, zihinsel, psikolojik, ruhsal, sosyal, mesleki ve ekonomik yararlılık alanlarında başarabileceği en üst düzeyde yetenekler kazandırarak; evinde, işinde ve sosyal yaşamında kendine ve topluma yeterli olabilmesi ve engellinin toplum ile bütünleşmesi, ayrımcılığa karşı tüm tedbirlerin alınması amacıyla verilen psiko-sosyal hizmetler bütünüdür.

Hizmetler, engel grupları, yaş grupları ve cinsiyetlere göre 4 türde incelenmektedir.

Yatılı, gündüzlü ve dönemler hâlinde hizmet veren kuruluşlar olmak üzere 3 türde incelenmektedir.

Zihinsel (hafif, orta ve ağır), bedensel (spastik, ortopedik, felçli, görme) ve ruhsal (psikotik bozukluklar; şizofreni, paranoya, manik veya depresif bozukluklar ve benzeri) engellilere hizmet verilmektedir.

Hizmet verilen yaş grubu açısından; 0-3, 4-6, 7-12, 13-18, 19-25, 26-35, 36-60, 61 ve üzeri yaş grubuna hizmet verilmektedir.

Hizmet binalarının yeterlilik durumuna göre, aynı merkezde, farklı engel, yaş ve cinsiyet durumundaki engellilere hizmet sunulabilmektedir.

Bağlı bulunduğunuz ilde bulunan Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı İl Müdürlüğüne/Sosyal Hizmet Merkezine müracaat edebilirsiniz.

Merkezlerde, ruhsal engelli bireylere hizmet verilebilmesi için ruhsal engellinin öncelikle Sağlık Bakanlığının ve üniversitelerin ruh sağlığı hastanelerinde veya kliniklerinde tedavi olması, toplu yaşam birimlerinde yaşayabilecek kadar şifa bulması, atak dönemlerinde nasıl hareket edileceğinin belirlenmesi, hastalığının kontrol altına alınması ve belirtilen durumların sağlık raporu ile tespit edilmesi gereklidir.

Engellilerin eğitim, özel eğitim, teknik eğitim, yaygın eğitim ve destek eğitim ihtiyaçları, Millî Eğitim Bakanlığına bağlı resmî ve özel okullar ile özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinde karşılanır.

Kuruluş müdürlüğünce çalışabilecek durumda olan engellilerin isimleri ve engel durumları Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının il ve ilçelerde bulunan ilgili birimlerine bildirilir. Bu engellilerin iş ve meslek edinmelerine ve istihdamlarına yönelik olarak gerekli işbirliği çalışmaları yapılır.

Rehabilitasyon merkezlerinde bakılan engellilere de yardım yapılmaktadır. Giyim yardımı ve harçlık için gerekli ödenek Genel Müdürlük tarafından il müdürlüklerine gönderilir.

Geçici ve misafir olarak merkeze kabul edilen engelliler de merkezde kalan diğer engellilere verilen tüm haklardan ve hizmetlerden yararlanır.

Görme engelli bireylere dönemler hâlinde rehabilitasyon hizmeti verilen merkezlere on beş ve üzeri yaş grubundaki görme engelliler kabul edilir.

Bu durumda Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı İl Müdürlüğüne/Sosyal Hizmet Merkezine bildirebilirsiniz. Mülki amirler, sağlık kuruluşları, köy muhtarları, genel kolluk kuvvetleri ve belediye zabıta memurları, çevrelerinde bulunan engellileri bakım ve rehabilitasyon hizmetlerinden yararlandırılması amacıyla Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü/Sosyal Hizmet Merkezine bildirebilirler. Engelli hakkında sosyal inceleme yapılarak uygun hizmet modellerinden faydalanması sağlanır.

Özel eğitim hizmetleri, 1739 sayılı Milli Eğitim Temel Kanunu, 5378 Sayılı Engelliler Hakkında Kanun ve 573 sayılı Özel Eğitim Hakkında Kanun Hükmünde Kararname hükümleri uyarınca verilmekte olup 07.07.2018 tarih ve 30471 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren “Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği”nde belirtilen esaslar doğrultusunda yürütülür.

a)Engelli sağlık kurulu raporu. Engellinin bulaşıcı hastalığı ve madde bağımlılığının olması durumunda bu husus raporda belirtilir.

b)Yatılı ve sürekli bakımı için bakım ve rehabilitasyon merkezine yerleştirilecek olan, on sekiz yaşını tamamlamamış Engelli için ilgili mahkemelerden alınacak koruma altına alınması ve bir bakım merkezine yerleştirilmesi kararı ile velayet altında değil ise vesayet altına alınması ve vasi atanması kararı.

c)On sekiz yaşını tamamlamış olup akıl hastalığı veya akıl zayıflığı sebebiyle işlerini görememesi veya korunması ve bakımı için kendisine sürekli yardım gerekmesi ya da başkalarının güvenliğini tehlikeye sokması nedenleriyle kısıtlanması gerekli Engelli için ilgili mahkemelerden alınacak kısıtlanması ve bir bakım merkezine yerleştirilmesi kararı ile velayet altında değil ise vesayet altına alınması ve vasi atanması kararı.

Terk/buluntu ve yakını bulunmayan kimsesiz engellilerin yasal işlemleri, engellinin bulunduğu il müdürlüğünce yürütülür.

Dönemler hâlindeki hizmet modelinden yararlanacak görme Engellilerden birinci fıkranın a ve b bentlerindeki belgeler istenmez.

Engellinin kalacak bir yerinin olmaması, bakacak kimsesinin bulunmaması, terk veya buluntu olması, hayati tehlikesinin bulunması, bakım hizmeti veren kişilerin ilgili evrakların tamamlanması sürecinde engelliye bakılamayacak kadar zor şartlar altında bulunması gibi acil durumlarda; engelli, evraklarının tamamlanması beklenilmeksizin, mevcut belge ve bilgilerle işin aciliyeti belirtilerek il müdürlüğü oluru ile durumuna uygun bir sosyal hizmet kuruluşuna yerleştirilir. İlgili il müdürlükleri tarafından diğer kurum ve kuruluşlardan kaynaklanan gecikmeler hariç en fazla altı ay içinde evrakları tamamlanan engellinin yaş, cinsiyet ve engel durumuna uygun bir merkeze yerleştirilmesi için gerekli işlemler tamamlanır.

Merkezde boş yer olması veya kapasite ayrılması hâlinde; engellinin veya yasal temsilcisinin dilekçesi, engelli sağlık kurulu raporu, hizmet sözleşmesi ve bir meslek elemanının değerlendirme raporuna istinaden, geçici ve misafir olarak bir yıl içinde en fazla otuz güne kadar kuruluş müdürünün teklifi ve il müdürünün onayı ile merkeze engelli kabul edilebilir.

Aşağıdaki durumların saptanması hâlinde koordinasyon ve değerlendirme kurulunun kararı, kuruluş müdürlüğünün talebi, il müdürlüğünün teklifi ve Genel Müdürlüğün onayı ile engelli bireyler merkezden çıkarılır. Merkezden çıkarılan Engellinin akıl sağlığının yerinde olmaması ve madde bağımlısı olması nedenleriyle kendisine ve çevresine zarar verme durumunun olması hâlinde, söz konusu Engelli ilgili sağlık kuruluşlarına yönlendirilir.

Ayrıca;

a) Kabule esas olan bilgi ve belgelerin gerçek durumu yansıtmadığı saptandığında,

b) Engellilerin ve ailelerinin merkezin işleyiş ve çalışma düzenine aykırı davranış ve eylemlerinin süreklilik göstermesi hâlinde,

c) Yapılan mesleki çalışmalara rağmen Engellinin merkez ortamına sürekli uyumsuzluk göstermesi hâlinde Engelli merkezden çıkarılır.

Kontrol altına alınamayan bulaşıcı bir hastalığı olan, uyuşturucu madde veya alkol bağımlısı olan, şok ve reaksiyon döneminde olan ve psikiyatrik hastalığından dolayı atak dönemde olan veya kendisine ve çevresine zarar verme durumu olup bu durumu kontrol altına alınamayan engelli bireyler merkeze kabul edilmezler. Bu tür bireyler ilgili sağlık kuruluşlarına yönlendirilir.

Aile danışma ve rehabilitasyon merkezlerinin hizmetlerinden yararlanmak için yapılacak müracaatlarda engelliye ait engelli sağlık kurulu raporu istenir. Engellinin bulaşıcı hastalığı ve madde bağımlılığı olması durumunda bu durum raporda belirtilir.

• Erken gelişim döneminde olan ve desteğe ihtiyacı olan 0-6 yaş arası engelliler,
• Özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinden yararlanmayanlar,
• Millî Eğitim Bakanlığına bağlı okullardan yararlanamayanlar,
• Millî Eğitim Bakanlığına bağlı okullardan yararlanıp da bakım hizmetlerine gereksinimi olanlar,
• Ailesi yanında bakımı ve rehabilitasyonunda güçlük yaşananlardır.

Kontrol altına alınamayan bulaşıcı bir hastalığı olan, uyuşturucu madde veya alkol bağımlısı olan, şok ve reaksiyon döneminde olan ve psikiyatrik hastalığından dolayı atak dönemde olan veya kendisine ve çevresine zarar verme durumu olup bu durumu kontrol altına alınamayan engelli bireyler merkeze kabul edilmezler. Bu tür bireyler ilgili sağlık kuruluşlarına yönlendirilir.

• Engellinin merkezde uygulanan bakım ve rehabilitasyon programını tamamlaması.
• Engellinin kendisinin veya yasal temsilcisinin isteği üzerine.

Kabule esas olan bilgi ve belgelerin gerçek durumu yansıtmadığı saptandığında.

• Engelli bireylerin ve ailelerinin merkezin işleyiş ve çalışma düzenine aykırı davranış ve eylemlerinin süreklilik göstermesi hâlinde.
• Yapılan mesleki çalışmalara rağmen Engellinin merkez ortamına sürekli uyumsuzluk göstermesi hâlinde.
• Engelli, aile danışma ve rehabilitasyon merkezinden aşağıdaki hâllerde engelli koordinasyon ve değerlendirme kurulunun teklifi ve kuruluş müdürünün onayı ile ayrılır veya çıkarılır.

Merkezlerde hizmet verilen Engellilerden, verilen hizmet nedeniyle herhangi bir ücret alınmaz. Ancak bakım ve rehabilitasyon merkezlerinde sürekli bakımı sağlanan Engellilere bakmakla yükümlü olan kişilerden ekonomik durumu nafaka alınmasına uygun olanlardan nafaka alınır.

Merkezlerde gönüllü olarak hizmet vermek isteyen kişilerin başvuruları kuruluş müdürlüğü tarafından kabul edilir. Bu kişilerin çalışma usul ve esasları, sosyal servis personelince yapılacak inceleme ve değerlendirmeler sonucu belirlenir, işlemleri ve çalışmaları Genel Müdürlükçe hazırlanan ilgili mevzuata göre takip edilir.

Sağlık raporunda "H sınıfı ehliyet alabilir ve özel tertibatlı araç kullanabilir" ibaresinin olması yeterlidir. Ankara Naklihane ve Bedelsiz İthalat Gümrük Müdürlüğüne müracaat etmesi gerekmektedir.

% 90 üzeri sağlık raporunuz varsa özel tertibatsız araç alabilirsiniz.

İthal edilerek alınan ÖTV indirimli araçlarda KDV-MTV-Gümrük Vergisi indirimi bulunmaktadır.

3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu kapsamına giren ve sol bacak sakatlığı olan gaziler için özel tertibat aranmaz.

Otomatik vitesli araçlar özel tertibatlı sayılmamaktadır. Sadece Gaziler otomatik vitesli araç ithal ettiklerinde gümrük vergisi ödemezler.

Özel olarak engelli araçları için getirilen yedek parça ve aksesuarlar, tamir ve bakım araçları için gümrük vergisi alınmaz.

Hareketettirici özel tertibatlı araç Türkiye'ye getirilmeden önce engelli kişi veya vekili Ankara Naklihane ve Bedelsiz İthalat Gümrük Müdürlüğüne başvurmalıdır.

% 90 üzeri engelli adına tescilli ithal aracı 3.derece kan ve sıhrı akrabaları ile noter sözleşmeli şoför kullanabilir.

ÖTV indirimli aracın ÖTV geri ödemesiz aracın kişilere satımı ve devrinde ise 10 yıl geçmesi gerekmektedir.

10 yıl geçmesi halinde ÖTV geri ödeme yapmayacaktır.

Vefat eden engelli kişinden kalan aracın varis tarafından kullanılmak istenmesi halinde alınmayan vergileri tahsil edilir.

Özel tertibatlı araç ithal edecek kişilerin ortopedik engelden kaynaklanan malul ve sakatlığının bulunması gerekir.

Yurtdışından ÖTV'siz araç ithalini 2 grup engelliler ithal edebilir. Ortapedik engeli dolayısıyla hareket kabiliyetini tamamen yitirmiş olan % 90 üzeri engeli kişiler, ortopedik engelli dolayısıyla hareket kabiliyetini kısmen yitirmiş olan % 90 altı engelli olan kişiler.

Sağlık raporunda "H sınıfı ehliyet alabilir ve özel tertibatlı araç kullanabilir" ibaresinin olması, ortopedik engelin bulunması, yurtdışında ikametli ise ikametini yut içine aldırması, aracın bağış yoluyla ya da bedel karşılığı alınmasıdır.

Yurtdışından ÖTV'siz araç ithalini yapabilmek için araç gümrük bölgesine getirilmeden tertibatının yapılması gerekmektedir.

Söz konusu aracın ölüm, cebr-i icra veya hacze konu olması durumunda, eşyaya ait gümrük vergileri eşyayı devralan kişiden tahsil edilir.

Aracın serbest dolaşıma giriş işlemlerinin yapılacağı gümrük idaresine sunulduğu tarih itibarıyla, kayıt ve model yılı dâhil 3 yıldan eski olmaması gerekir.

Gümrük vergisini geri ödememek için ilk iktisab tarihinden 10 yıl geçmesi gerekmektedir.

Sadece otomatik vitesli olan araçların, özel surette yapılmış tertibatı bulunmayan araçların, sakat kişinin araca binip inmesiyle taşınmasını kolaylaştırıcı tertibatı bulunmayan araçların, arazi araçlarının ithali söz konusu olmamaktadır.

İstenen belgelerle Ankara Naklihane ve Bedelsiz İthalat Gümrük Müdürlüğüne başvurmalıdır. Kurumca belirlenen bir tarihte toplanan karar komisyon araçta yapılacak tertibatı belirler. Komisyonun toplanacağı gün, ilgili malul ve sakat kişi de anılan gümrük idaresinde hazır bulunur. Aracın serbest dolaşıma girişine ilişkin olumlu kararın oybirliği ile verilmesi gerekir. Komisyon kararı, Ankara Naklihane ve Bedelsiz İthalat Gümrük Müdürlüğünce düzenlenen “Komisyon Karar Belgesi”nde belirtilir. Kararın olumlu olması halinde, karar belgesinin geçerlilik süresi altı aydır. Bu süre içerisinde, istenilen belgelerle birlikte Ankara Naklihane ve Bedelsiz İthalat Gümrük Müdürlüğü’ne başvurulur. İki muayene memurundan oluşturulan heyet tarafından aracın söz konusu heyet kararına uygunluğunun tespit işlemleri yapılarak uygun bulunması halinde izin verilir.

% 90 altı engelli kişi adına tescilli aracı sadece aynı kişinin kendisi veya H sınıfı ehliyetli engelli kişi kullanabilir.

Engel durumunun aynı olması halinde devri gerçekleşmektedir. Kişinin sakatlığının farklı olması halinde araç Ankara Naklihane ve Bedelsiz İthalat Gümrük Müdürlüğüne teslim edilir ve devralacak kişinin sakatlığına uygun tertibat değişikliği anılan gümrük idaresinin gözetiminde yapılır.

Ailesi yanında bakılan engelli bireylerin ailelerinin geçici olarak engelli bireye bakamayacak durumda olması halinde engelli bireye sunulan geçici bakım hizmet modelidir.

Araştırmanın konusu, araştırmanın amacı, hedefi, yöntemi, kullanılacak ölçekler, süresi, kaynakçası, etik kurul kararı, kuramsal çerçevesi, nerede yapılacağına ilişkin bilgileri içeren dosyayla birlikte araştırmanın yapılacağı Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğüne başvuru yapılmaktadır. Başvuru İl Müdürlüğünce değerlendirildikten sonra dosya İl Müdürlüğü görüşünün de eklenerek Bakanlığımız Eğitim ve Yayın Dairesi Başkanlığına gönderilmesi gerekmektedir.

Evde bakıma destek hizmeti ile geçici ve misafir bakım hizmetinden faydalanmak için Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüklerine başvuru yapılması gerekmektedir. ‘Engellilerin Bakımı Rehabilitasyonu ve Aile Danışmanlığı Hizmetlerine Dair Yönetmelik’ kapsamında işlem yapılmaktadır.

Bakıma ihtiyacı olan engelli bireylere resmi bakım ve özel bakım merkezlerinde yatılı ve gündüzlü olarak verilen hizmetlerdir.

a)T.C. Kimlik Numarası beyanı,

1. b) Engelli sağlık kurulu raporu,

c)Yatılı ve sürekli bakımı için resmi veya özel bakım merkezine yerleştirilecek olan; 18 yaşını tamamlamamış bakıma muhtaç engelli için ilgili mahkemelerden alınacak, koruma altına alınması ve bir bakım merkezine yerleştirilmesi kararı ile velayet altında değil ise vesayet altına alınması ve vasi atanması kararı; 18 yaşını tamamlamış olup akıl hastalığı veya akıl zayıflığı sebebiyle işlerini görememesi veya korunması ve bakımı için kendisine sürekli yardım gerekmesi ya da başkalarının güvenliğini tehlikeye sokması nedenleriyle kısıtlanması gerekli bakıma muhtaç engelli için ilgili mahkemelerden alınacak, kısıtlanması ve bir bakım merkezine yerleştirilmesi kararı ile velayet altında değil ise vesayet altına alınması ve vasi atanması kararı.,

d)Bakmakla yükümlü olunan bireyler kapsamındaki kişilerin gelir ve mal durumuna ilişkin yazılı beyanı ve taahhüdü ile beyanın içeriğine dair belgeler,

e)İki adet vesikalık fotoğraf,

1. f) Varsa öğrenim durumunu gösterir belge veya sureti,

g)Engellinin vasisi var ise, vesayete ve vasi atanmasına ilişkin mahkeme kararı,

ğ)Anne babanın boşanmış olması hâlinde, boşanmaya ilişkin mahkeme kararı,

h)İl müdürlüklerince, beyan edilen T.C. Kimlik Numarası üzerinden elde edilecek nüfus cüzdanı sureti, aile nüfus kayıt örneği ve ikametgâh adres belgesi dosyaya eklenecektir.

Özel bakım merkezinden yararlanabilmek için tam teşekküllü hastanelerden alınacak 16.12.2010 tarih ve 27787 Sayılı Resmi Gazetede Yayımlanan” Özürlülük Ölçütü, Sınıflandırması ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik” kapsamında alınan Engelli Sağlık Kurulu Raporlarında engel oranı % 50 ve üzeri olup ağır engelli  EVET- HAYIR bölümünde EVET ibaresi olması;

30.07.2006 tarih 26244 sayılı “Bakıma Muhtaç Engellilerin Tespiti ve Bakım Hizmeti Esaslarının Belirlenmesine İlişkin Yönetmelik” kapsamında bakım ihtiyacı olduğuna dair bakım raporu;

Her ne ad altında olursa olsun her türlü gelirler toplamı esas alınmak suretiyle; kendilerine ait veya bakmakla yükümlü olunan birey sayısına göre kendisine düşen ortalama aylık gelir tutarının, bir aylık net asgari ücret tutarının 2/3’ünden daha az olduğunun (967,27 TL 2018 yılı 2.6 aylık dönem) bakım raporu ile tespit edilmesi gerekmektedir.

Bakanlığımız tarafından her bir engelli için özel bakım merkezine her ay ödenen bakım ücreti 20.000 gösterge rakamı ile 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 154. maddesi uyarınca aylık gösterge tablosunda yer alan rakamlar ile ek gösterge rakamlarının aylık tutarlara çevrilmesinde uygulanacak aylık katsayının çarpımı sonucu bulunan tutardan fazla olamaz. (Aylık Katsayı gösterge rakamı+% 8 KDV=3216,345 TL/ 2018 yılı 2.6 aylık dönem)

Engelli ailelerinin;  engelli bireyin kişisel bakımına yönelik işlerde desteğe ihtiyacının bulunması halinde, resmi bakım merkezlerinde veya özel bakım merkezlerinde çalışan bakıcı personelin, engelli bireyin ikamet adresine giderek yarı zamanlı hizmet sunmasını içermektedir.

Evde bakıma destek hizmeti mevcut bakım merkezinin bakım personeli sayısı doğrultusunda yürütülebilmektedir.